Pracownik inżynieryjno-techniczny. Materiały dydaktyczne do szkolenia okresowego z zakresu BHP
rok wydania: 2023, wydanie dziewiąte
ilość stron: 172
format: B5
oprawa: miękka
Stan prawny: wrzesień 2023 r.
Opis
Książka porusza zagadnienia związane z regulacjami prawnymi z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Szczególny nacisk położono w niej na kształtowanie warunków pracy zgodnie z wymogami bezpieczeństwa i ergonomii. Omówiono również nowoczesne rozwiązania techniczno-organizacyjne wpływające na poprawę warunków pracy.
Opracowanie przygotowane zostało jako materiał dydaktyczny dla uczestników szkolenia okresowego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników inżynieryjno-technicznych, wynikającego z rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. poz. 1860 ze zm.)
– praw i obowiązków pracodawców i pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz odpowiedzialności za naruszenie przepisów lub zasad BHP,
– odpowiedzialności projektantów, konstruktorów i technologów związanej z wykonywanym zawodem- wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii dla maszyn i innych urządzeń technicznych,
– wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy dla budynków i pomieszczeń zakładów pracy (w tym pomieszczeń higieniczno-sanitarnych),
– systemu oceny zgodności wyrobów z wymaganiami bezpieczeństwa i higieny pracy,
– nadzoru i kontroli warunków pracy.
Spis treści
Wstęp / 9
Wykaz skrótów użytych w treści / 10
Literatura / 10
I. Regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy
1. Prawo pracy – definicja i zasady / 11
2. Stosunek pracy / 12
3. Praca zdalna / 14
4. Obowiązki pracodawcy z zakresu bhp / 15
5. Obowiązki i uprawnienia pracowników z zakresu bhp / 17
6. Odpowiedzialność za naruszenie przepisów i zasad bhp / 19
6.1. Odpowiedzialność pracodawcy oraz osoby kierującej pracownikami / 19
6.1.1. Odpowiedzialność wykroczeniowa / 19
6.1.2. Odpowiedzialność karna / 20
6.2. Odpowiedzialność pracownika / 22
6.3. Kontrola trzeźwości / 22
7. Odpowiedzialność projektantów, konstruktorów i technologów związana z wykonywanym zawodem / 23
8. Wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy dla budynków i pomieszczeń zakładów pracy / 25
8.1. Obiekty budowlane / 25
8.2. Pomieszczenie pracy / 27
8.2.1. Definicje / 27
8.2.2. Przestrzeń robocza / 27
8.2.3. Oświetlenie / 28
8.2.4. Ogrzewanie i wentylacja / 29
8.3. Pomieszczenia i urządzenia higienicznosanitarne / 30
8.4. Organizacja stanowisk pracy / 32
8.4.1. Przejścia i dojścia do stanowisk pracy / 32
8.4.2. Wyposażenie stanowisk pracy / 33
8.4.3. Stanowiska pracy na zewnątrz pomieszczenia / 34
8.4.4. Praca na drabinach / 34
9. Wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii dla maszyn i innych urządzeń technicznych / 36
9.1. Definicje / 36
9.2. Obowiązki pracodawcy / 37
9.3. Podstawowe wymagania dla maszyn / 38
9.4. Wyposażenie maszyn / 38
9.5. Osłony i urządzenia ochronne maszyn / 39
9.6. Ergonomia maszyn / 40
10. Systemy oceny zgodności wyrobów a zasady bezpieczeństwa i higieny pracy / 43
10.1. Podstawy prawne / 43
10.2. Oznakowanie CE / 46
10.3. Normy zharmonizowane z dyrektywą maszynową / 47
11. Nadzór i kontrola nad warunkami pracy / 48
11.1. Państwowa Inspekcja Pracy / 49
11.2. Państwowa Inspekcja Sanitarna / 51
11.3. Urząd Dozoru Technicznego / 52
11.4. Społeczna inspekcja pracy / 53
11.5. Związki zawodowe / 55
II. Czynniki niebezpieczne w środowisku pracy
12. Czynniki występujące w procesach pracy / 57
13. Podstawowe zagrożenia / 59
13.1. Hałas / 59
13.1.1. Informacje podstawowe / 59
13.1.2. Skutki oddziaływania hałasu na organizm człowieka / 60
13.1.3. Obowiązki przy zaistnieniu i ocena ryzyka zawodowego / 61
13.1.4. Środki przeciwdziałania hałasowi / 62
13.1.5. Obowiązki pracowników inżynieryjno-technicznych / 64
13.2. Drgania mechaniczne / 65
13.2.1. Informacje podstawowe / 65
13.2.2. Wpływ drgań na organizm człowieka / 66
13.2.3. Obowiązki przy wystąpieniu i ocena ryzyka zawodowego / 67
13.2.4. Środki przeciwdziałania drganiom mechanicznym / 68
13.2.5. Obowiązki pracowników inżynieryjno-technicznych / 69
13.3. Mikroklimat / 70
13.3.1. Informacje podstawowe / 70
13.3.2. Mikroklimat gorący / 72
13.3.3. Mikroklimat zimny / 73
13.3.4. Obowiązki pracowników inżynieryjno-technicznych / 75
13.4. Promieniowanie optyczne / 75
13.4.1. Informacje podstawowe / 76
13.4.2. Obowiązki przy wystąpieniu i ocena ryzyka zawodowego / 78
13.4.3. Środki przeciwdziałania promieniowaniu optycznemu / 79
13.4.4. Obowiązki pracowników inżynieryjno-technicznych / 79
13.4.5. Promieniowanie widzialne / 80
13.4.6. Promieniowanie nadfioletowe / 81
13.4.7. Promieniowanie podczerwone / 82
13.4.8. Promieniowanie laserowe / 83
13.4.9. Promieniowanie jonizujące / 85
13.5. Pola i promieniowanie elektromagnetyczne / 87
13.5.1. Informacje podstawowe / 87
13.5.2. Wpływ pól na otoczenie / 88
13.5.3. Obowiązki użytkownika / 89
13.5.4. Środki przeciwdziałania / 90
13.6. Pyły / 92
13.6.1. Informacje podstawowe / 92
13.6.2. Oddziaływanie pyłów na organizm człowieka / 93
13.7. Czynniki chemiczne / 94
13.7.1. Informacje podstawowe / 94
13.7.2. Karta charakterystyki substancji (mieszaniny) chemicznej / 96
13.7.3. Obowiązki przy występowaniu i ocena ryzyka zawodowego / 97
13.7.4. Środki chroniące przed czynnikami chemicznymi / 98
13.7.5. Substancje chemiczne, ich mieszaniny, czynniki lub procesy technologiczne o działaniu rakotwórczym lub mutagennym / 99
13.8. Czynniki biologiczne / 100
13.8.1. Informacje podstawowe / 100
13.8.2. Obowiązki przy występowaniu i ocena ryzyka zawodowego / 101
III. Kształtowanie warunków pracy zgodnie z wymogami bezpieczeństwa pracy i ergonomii
14. Podstawy ergonomii / 103
14.1. Środowisko pracy – podstawowe aspekty / 103
14.2. Ergonomia w działalności praktycznej / 105
14.3. Podstawowe zasady ergonomii / 106
14.4. Rekomendacje ergonomii dotyczące miejsca pracy / 108
15. Kształtowanie bezpieczeństwa pracy w procesie projektowania / 109
16. Wpływ cech człowieka na strukturę stanowiska pracy / 112
17. Niepełnosprawność pracownika / 114
18. Przestrzeń stanowiska pracy / 118
19. Urządzenia sterownicze / 119
20. Uciążliwość wysiłku fizycznego / 121
21. Ergonomia w organizacji pracy / 126
IV. Nowoczesne rozwiązania techniczno-organizacyjne wpływające na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy
22. Wentylacja i klimatyzacja / 129
22.1. Informacje podstawowe / 129
22.2. Parametry powietrza / 130
22.3. Urządzenia pomocne w sterowaniu mikroklimatem / 133
23. Urządzenia zabezpieczające / 134
23.1. Zagrożenia w miejscu pracy / 134
23.2. Środki ochronne / 135
23.2.1. Środki techniczne eliminujące lub ograniczające zagrożenie u źródła / 136
23.2.2. Środki ochrony zbiorowej / 137
23.2.3. Środki organizacyjne i proceduralne / 138
23.2.4. Środki ochrony indywidualnej / 138
V. Postępowanie w razie wypadków i w sytuacjach zagrożeń
24. Zgłaszanie wypadków / 144
25. Pożar – zapobieganie i gaszenie / 145
25.1. Podstawowe pojęcia / 145
25.2. Kategorie zagrożenia ludzi / 145
25.3. Rodzaje i przyczyny pożarów / 146
25.3.1. Trójkąt pożaru / 146
25.3.2. Rodzaje pożarów / 147
25.3.3. Przyczyny pożarów / 148
25.4. Podręczny sprzęt gaśniczy / 149
25.4.1. Koc gaśniczy / 149
25.4.2. Hydrant wewnętrzny / 149
25.4.3. Gaśnice / 150
25.4.3.1. Gaśnica proszkowa / 150
25.4.3.2. Gaśnica śniegowa / 151
25.4.3.3. Gaśnica ze zbijakiem pianowa lub proszkowa / 151
25.5. Zasady gaszenia pożarów za pomocą gaśnic / 152
25.6. Oznakowanie przeciwpożarowe i ewakuacyjne / 153
25.7. Zasady ewakuacji / 154
26. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach / 158
26.1. Udzielanie pomocy / 158
26.2. Kolejność czynności ratunkowych / 159
26.2.1. Ocena bezpieczeństwa / 159
26.2.2. Ocena przytomności / 160
26.2.3. Wołanie o pomoc / 160
26.2.4. Udrożnienie górnych dróg oddechowych / 160
26.2.5. Ocena oddechu / 161
26.2.6. RKO (resuscytacja krążeniowo-oddechowa) / 161
26.3. Pozycja bezpieczna / 163
26.4. Pierwsza pomoc w określonych przypadkach / 164
26.4.1. Rany / 164
26.4.2. Krwotoki / 164
26.4.3. Omdlenie / 165
26.4.4. Zadławienie / 165
26.4.5. Cukrzyca / 166
26.4.6. Uraz kręgosłupa / 167
26.4.7. Oparzenie termiczne / 167
26.4.8. Porażenie prądem elektrycznym / 168
26.4.9. Zawał mięśnia sercowego / 169
26.5. Wzywanie pomocy / 169
Załącznik. Przykłady ćwiczeń dotyczących uwzględniania wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii w projektowaniu / 170
Informacje o bezpieczeństwie produktu Informacje o producencie