Egzamin kwalifikacyjny Elektryka w pytaniach i odpowiedziach
rok wydania: 2023
ISBN: 978-83-67-63503-5
ilość stron: 500
format: B5
oprawa: miękka
Opis
Książka jest przeznaczona dla osób ubiegających się o uzyskanie świadectwa kwalifikacyjnego uprawniającego do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznych na stanowisku eksploatacji E i dozoru D. Zawiera wiadomości wymagane na egzaminie kwalifikacyjnym.
Z podsumowania recenzji:
Książka stanowi bardzo cenną pomoc edukacyjną pozwalającą poszerzyć wiedzę osobom ubiegającym się o uzyskanie świadectwa kwalifikacyjnego uprawniającego do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci na stanowisku eksploatacji i dozoru. Ogromna praca włożona przez Autora w jej napisanie zasługuje na uznanie.
Spis treści
Wstęp / 11
1. ZARYS WIADOMOŚCI Z PODSTAW ELEKTROTECHNIKI / 13
1.1. Obwód elektryczny oraz podstawowe prawa / 13
1.1.1. Obwód elektryczny / 13
1.1.2. Prąd i napięcie / 13
1.1.3. Prawo Ohma / 15
1.1.4. Rezystancja i rezystywność. Łączenie rezystorów / 15
1.1.5. Źródła prądu elektrycznego / 16
1.1.6. Prawa Kirchhoffa / 17
1.1.7. Moc i energia prądu stałego. Prawo Joule'a-Lenza / 18
1.1.8. Budowa i działanie akumulatorów 19
1.2. Zjawiska magnetyczne i elektromagnetyczne / 22
1.2.1. Pole magnetyczne / 22
1.2.2. Zjawisko indukcji elektromagnetycznej / 22
1.2.3. Zjawisko elektrodynamiczne / 24
1.2.4. Zasada działania prądnicy i silnika elektrycznego prądu stałego / 24
1.3. Prąd przemienny jednofazowy / 26
1.3.1. Wielkości charakterystyczne prądu sinusoidalnego / 26
1.3.2. Obwód elektryczny z rezystancją, reaktancją i impedancją / 27
1.3.3. Kondensatory. Łączenie kondensatorów / 30
1.3.4. Moc prądu przemiennego jednofazowego / 32
1.4. Prąd przemienny trójfazowy / 32
1.4.1. Układy połączeń / 32
1.4.2. Moc prądu trójfazowego / 33
1.5. Prądy niesinusoidalne / 33
1.5.1. Wyższe harmoniczne / 34
1.5.2. Szkodliwe oddziaływanie wyższych harmonicznych / 35
2. OCHRONA PRZED PORAŻENIEM PRĄDEM ELEKTRYCZNYM W URZĄDZENIACH ELEKTROENERGETYCZNYCH O NAPIĘCIU DO 1 kV / 37
2.1. Wiadomości ogólne / 37
2.1.1. Oddziaływanie prądu elektrycznego na organizm człowieka / 37
2.1.2. Warunki środowiskowe / 38
2.1.3. Stopnie ochrony obudów urządzeń elektrycznych / 39
2.1.4. Klasy ochronności urządzeń elektrycznych i elektronicznych / 40
2.1.5. Napięcia i układy sieciowe / 41
2.1.6. Oznaczenia przewodów i zacisków / 48
2.1.7. Znakowanie urządzeń elektrycznych danymi znamionowymi
dotyczącymi zasilania elektrycznego / 50
2.2. Środki ochrony przeciwporażeniowej w urządzeniach elektrycznych / 51
2.2.1. Ochrona podstawowa (przed dotykiem bezpośrednim) / 52
2.2.2. Ochrona przy uszkodzeniu (ochrona dodatkowa) / 53
2.2.2.1. Ochrona przez zastosowanie samoczynnego wyłączenia zasilania / 54
2.2.2.2. Ochrona przez zastosowanie izolacji ochronnej / 71
2.2.2.3. Ochrona przez zastosowanie separacji elektrycznej / 73
2.2.2.4. Ochrona przez zastosowanie bardzo niskiego napięcia zapewnionego przez SELV i PELV / 74
2.2.2.5. Ochrona przez zastosowanie nieprzewodzących pomieszczeń / 76
2.2.3. Ochrona uzupełniająca / 77
2.2.4. Połączenia wyrównawcze ochronne / 80
2.2.5. Przewody ochronne, ochronno-neutralne, wyrównawcze i uziemiające / 82
2.2.6. Uziomy i przewody uziemiające / 85
2.2.7. Wymagania dodatkowe dotyczące ochrony przeciwporażeniowej w zależności od warunków środowiskowych / 90
2.2.7.1. Pomieszczenia wyposażone w wannę lub basen natryskowy (łazienki) / 90
2.2.7.2. Tereny budowy i rozbiórki / 93
2.2.7.3. Gospodarstwa rolnicze i ogrodnicze / 96
2.2.8. Przyłączanie urządzeń elektrycznych / 96
2.3. Ochrona przed elektrycznością statyczną / 99
2.3.1. Elektryzowanie obiektów i wyładowania elektrostatyczne / 99
2.3.2. Rodzaje zagrożeń elektrycznością statyczną / 103
2.3.3. Środki ochrony przed elektrycznością statyczną
(ochrona antyelektrostatyczna) / 107
3. OCHRONA PRZECIWPORAŻENIOWA W INSTALACJACH ELEKTROENERGETYCZNYCH WYSOKIEGO NAPIĘCIA (POWYŻEJ 1 kV) / 113
3.1. Wiadomości podstawowe / 113
3.2. Ochrona podstawowa (przed dotykiem bezpośrednim) / 114
3.3. Środki ochrony ludzi przy uszkodzeniu / 117
4. BUDOWA I EKSPLOATACJA URZĄDZEŃ ELEKTROENERGETYCZNYCH / 120
4.1. Ogólne zasady eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych / 120
4.1.1. Wiadomości ogólne / 120
4.1.2. Wymagania kwalifikacyjne dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń elektroenergetycznych / 122
4.1.3. Prace eksploatacyjne / 124
4.1.4. Przyjmowanie urządzeń do eksploatacji / 125
4.2. Elektryczne urządzenia napędowe / 127
4.2.1. Rodzaje i budowa silników elektrycznych / 127
4.2.1.1. Silniki indukcyjne / 128
4.2.1.2. Silniki prądu stałego / 138
4.2.1.3. Silniki komutatorowe prądu przemiennego jednofazowe 143
4.2.1.4. Dobór silników w zależności od warunków środowiskowych / 144
4.2.1.5. Zabezpieczenia silników elektrycznych / 145
4.2.2. Eksploatacja elektrycznych urządzeń napędowych / 148
4.2.2.1. Wiadomości ogólne / 148
4.2.2.2. Oględziny i przeglądy / 150
4.3. Transformatory energetyczne 153
4.3.1. Budowa i działanie transformatorów / 153
4.3.2. Eksploatacja transformatorów / 162
4.4. Stacje elektroenergetyczne / 166
4.4.1. Budowa stacji elektroenergetycznych / 166
4.4.2. Eksploatacja stacji elektroenergetycznych / 172
4.4.2.1. Wiadomości ogólne i czynności łączeniowe / 172
4.4.2.2. Oględziny stacji elektroenergetycznych / 173
4.4.2.3. Przeglądy stacji elektroenergetycznych / 176
4.5. Elektroenergetyczne linie napowietrzne / 179
4.5.1. Elektroenergetyczne linie napowietrzne z przewodami roboczymi gołymi / 179
4.5.1.1. Budowa linii napowietrznych z przewodami roboczymi gołymi / 179
4.5.1.2. Ochrona od przepięć linii napowietrznych / 193
4.5.1.3. Eksploatacja elektroenergetycznych linii napowietrznych / 195
4.5.2. Elektroenergetyczne linie napowietrzne niskiego napięcia z przewodami izolowanymi / 198
4.5.2.1. Budowa linii napowietrznych nn z przewodami izolowanymi / 198
4.5.2.2. Eksploatacja linii napowietrznych nn z przewodami izolowanymi / 204
4.6. Elektroenergetyczne linie kablowe / 205
4.6.1. Kable elektroenergetyczne i sygnalizacyjne / 205
4.6.2. Osprzęt kablowy / 207
4.6.3. Układanie kabli / 208
4.6.3.1. Zasady układania kabli / 208
4.6.3.2. Układanie kabli w ziemi / 210
4.6.3.3. Układanie kabli w kanałach, tunelach i budynkach / 216
4.6.4. Oznaczenia linii kablowych / 219
4.6.5. Przekazywanie linii kablowych do eksploatacji / 220
4.6.6. Eksploatacja linii kablowych / 222
4.6.6.1. Oględziny i przeglądy linii kablowych / 222
4.6.6.2. Czynności związane z załączaniem i wyłączaniem linii kablowych / 223
4.6.6.3. Postępowanie w razie awarii, pożaru lub innych nienormalnych objawów pracy linii kablowych / 224
4.7. Instalacje elektryczne / 225
4.7.1. Zasilanie energią elektryczną budynków mieszkalnych / 225
4.7.2. Rozdział energii w budynkach mieszkalnych / 226
4.7.3. Prowadzenie przewodów i rozmieszczenie urządzeń / 228
4.7.4. Przewody elektroenergetyczne i sprzęt instalacyjny / 232
4.7.5. Ochrona przewodów przed prądem przetężeniowym / 242
4.7.6. Ochrona przed przepięciami w instalacjach elektrycznych nn / 244
4.7.7. Sprawdzenie odbiorcze instalacji elektrycznych / 248
4.7.8. Eksploatacja instalacji elektrycznych / 249
4.8. Baterie kondensatorów do kompensacji mocy biernej / 251
4.8.1. Budowa baterii kondensatorów / 251
4.8.2. Rodzaje kompensacji mocy biernej za pomocą kondensatorów / 254
4.8.3. Dobór mocy baterii do kompensacji mocy biernej / 255
4.8.4. Eksploatacja baterii kondensatorów do kompensacji mocy biernej / 256
4.8.4.1. Prowadzenie eksploatacji i programy pracy / 256
4.8.4.2. Oględziny i przeglądy baterii kondensatorów / 258
4.8.4.3. Pomiary eksploatacyjne / 259
4.9. Spawarki i zgrzewarki / 260
4.9.1. Rodzaje i budowa spawarek / 260
4.9.2. Rodzaje i budowa zgrzewarek / 264
4.9.3. Eksploatacja spawarek i zgrzewarek / 265
4.9.3.1. Zagadnienia ogólne / 265
4.9.3.2. Oględziny i przeglądy / 267
4.10. Urządzenia oświetlenia elektrycznego / 269
4.10.1. Zasady eksploatacji urządzeń oświetleniowych / 269
4.10.2. Oględziny, przeglądy i remonty urządzeń oświetlenia elektrycznego / 270
4.10.3. Użytkowanie urządzeń oświetlenia elektrycznego / 272
4.11. Urządzenia prostownikowe i akumulatorowe / 272
4.11.1. Urządzenia prostownikowe / 272
4.11.2. Urządzenia akumulatorowe / 275
4.11.2.1. Baterie akumulatorów / 275
4.11.2.2. Ładowanie akumulatorów / 276
4.11.3. Zasady eksploatacji urządzeń prostownikowych i akumulatorowych / 280
4.11.4. Wymagania w zakresie wyników pomiarów urządzeń prostownikowych i akumulatorowych / 283
4.12. Zespoły prądotwórcze spalinowo-elektryczne / 284
4.12.1. Rodzaje zespołów prądotwórczych spalinowo-elektrycznych / 284
4.12.2. Ochrona przeciwporażeniowa w instalacjach zasilanych z zespołów prądotwórczych / 289
4.12.3. Eksploatacja zespołów prądotwórczych / 291
4.12.3.1. Uruchomienie zespołu prądotwórczego i programy pracy / 291
4.12.3.2. Obsługa zespołów prądotwórczych / 294
4.13. Urządzenia elektrotermiczne / 296
4.13.1. Rodzaje i budowa urządzeń elektrotermicznych / 296
4.13.2. Eksploatacja urządzeń elektrotermicznych / 305
4.13.2.1. Warunki przyjęcia do eksploatacji i program pracy urządzeń elektrotermicznych / 305
4.13.2.2. Oględziny, przeglądy i remonty urządzeń elektrotermicznych / 306
4.14. Urządzenia do elektrolizy / 308
4.14.1. Zasada działania i budowa urządzeń do elektrolizy / 308
4.14.2. Eksploatacja urządzeń do elektrolizy / 310
4.14.2.1. Podstawowe czynności eksploatacyjno-ruchowe / 310
4.14.2.2. Oględziny, przeglądy i remonty urządzeń do elektrolizy / 312
4.14.3. Zakres badań technicznych urządzeń do elektrolizy [L18] / 313
4.15. Sieci elektrycznego oświetlenia ulicznego / 314
4.15.1. Montaż / 314
4.15.2. Eksploatacja sieci elektrycznego oświetlenia ulicznego / 317
4.15.3. Organizacja bezpiecznej pracy przy sieciach elektrycznego oświetlenia ulicznego / 319
4.16. Elektryczne urządzenia w wykonaniu przeciwwybuchowym / 320
4.16.1. Zagrożenia wybuchem / 320
4.16.2. Urządzenia elektryczne w wykonaniu przeciwwybuchowym / 322
4.16.3. Instalacje elektryczne w strefach zagrożonych wybuchem / 328
4.16.4. Eksploatacja urządzeń elektrycznych w strefach zagrożenia wybuchem / 331
4.17. Urządzenia piorunochronne / 336
4.17.1. Budowa urządzeń piorunochronnych (LPS) / 336
4.17.2. Wewnętrzna ochrona odgromowa / 348
4.17.3. Badania urządzeń piorunochronnych / 351
4.18. Urządzenia energoelektroniczne / 355
4.18.1. Budowa urządzeń energoelektronicznych / 355
4.18.2. Eksploatacja urządzeń energoelektronicznych / 364
4.19. Prądnice synchroniczne / 371
4.19.1. Budowa i zasada działania prądnic synchronicznych / 371
4.19.2. Eksploatacja prądnic synchronicznych / 375
4.20. Systemy (instalacje) fotowoltaiczne (PV) / 383
4.20.1. Budowa systemów fotowoltaicznych (PV) / 383
4.20.2. Prace eksploatacyjne przy urządzeniach fotowoltaicznych (PV) / 391
4.21. Elektrownie wiatrowe / 394
4.21.1. Budowa elektrowni wiatrowej / 394
4.21.2. Eksploatacja elektrowni wiatrowych / 403
4.22. Urządzenia umożliwiające magazynowanie energii elektrycznej i jej wprowadzanie do sieci elektroenergetycznej / 405
5. OGÓLNE ZASADY RACJONALNEJ GOSPODARKI ELEKTROENERGETYCZNEJ / 412
5.1. Straty energii / 412
5.2. Zasady oszczędzania energii w zakładach przemysłowych / 415
5.3. Kompensowanie mocy biernej / 416
6. BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY / 418
6.1. Wiadomości ogólne / 418
6.2. Podstawowe warunki bezpiecznej pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych / 420
Informacje o bezpieczeństwie produktu Informacje o producencie