Prace kontrolno-pomiarowe wykonywane w budynkach i obiektach budowlanych Grupa 1 Urządzenia, instalacje i sieci elektryczne o napięciu do 1 kV

opracowanie redakcyjne inż. Radosław Lenartowicz

Książka wydana pod patronatem miesięcznika „elektro.info”

PRZEDMOWA
Opracowanie stanowi w części własną adaptację publikacji autora wykonanych dla Instytutu Techniki Budowlanej oraz COBR „Elektromontaż” i jest przeznaczone do prac dydaktycznych i szkoleniowych.

Autorem jest Radosław Lenartowicz, członek Centralnego Kolegium Sekcji Instalacji i Urządzeń Elektrycznych Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Członek Normalizacyjnej Komisji Problemowej nr 55 ds. instalacji elektrycznych i ochrony odgromowej obiektów budowlanych Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Członek Stowarzyszenia Elektryków Polskich i Stowarzyszenia Polskich Energetyków. Wieloletni uczestnik różnych komisji kwalifikacyjnych z zakresu elektroenergetyki, obecnie członek Komisji Kwalifikacyjnej nr 516 SEP nadającej uprawnienia kwalifikacyjne z dziedziny elektroenergetyki – Grupa I. Wieloletni pracownik Instytutu Techniki Budowlanej w Warszawie, gdzie zajmował się badaniami urządzeń, instalacji oraz sprzętu i osprzętu elektrycznego do 1 kV, dla budownictwa, a także dopuszczaniem wyrobów do stosowania w budownictwie. Autor kilkunastu książek, kilkudziesięciu ekspertyz i opinii w zakresie instalacji i urządzeń elektroenergetycznych oraz wielu artykułów z dziedziny elektroenergetyki i ochrony przeciwporażeniowej. Ekspert ds. instalacji oraz urządzeń elektrycznych w budownictwie. Prowadzi szkolenia i kursy z dziedziny budowy i eksploatacji instalacji i urządzeń elektroenergetycznych.

Opracowanie ma ułatwić przyswojenie określonej wiedzy w zakresie odbioru prac montażowych i eksploatacji urządzeń i instalacji elektrycznych do 1 kV w budynkach. Książka przedstawia zasady prac kontrolno-pomiarowych pomontażowych i eksploatacyjnych wykonywanych w budynkach.

Powinny z niej skorzystać osoby ubiegające się o dodatkowe kwalifikacje w zakresie eksploatacji i dozoru wymagane przy wykonywaniu pomiarów ochronnych w budynkach.

SPIS TREŚCI

1. Wstęp / 9

2. Wymagania ogólne / 12
2.1. Informacje podstawowe / 12
2.2. Dobór urządzeń do badań / 13
2.3. Oznaczenia, zakres i wymagania zawarte w poszczególnych arkuszach normy PN-EN 61557 / 14
2.4. Błędy w pomiarach wynikające z budowy przyrządów pomiarowych, znamionowych warunków pracy i innych dodatkowych czynników / 19
2.5. Bezpieczeństwo wykonywania pomiarów. Kategorie pomiarowe / 22
2.6. Uwarunkowania / 23
2.7. Wymagania techniczne / 33
2.8. Ogólne zasady wykonywania pomiarów / 33

3. Wymagania formalne / 34
3.1. Wymagania stawiane elektrycznym przyrządom pomiarowym / 34
3.2. Aparatura pomiarowa / 37
3.3. Zalecane terminy kontroli przyrządów pomiarowych / 37
3.4. Okresowe sprawdzenia przyrządów pomiarowych (wzorcowanie) / 39
3.5. Odpowiedzialność za użytkowanie przyrządów pomiarowych / 39
3.6. Odpowiedzialność za przestrzeganie ustawy Prawo o miarach / 39
3.7. Wymagania dla osób wykonujących pomiary / 40

4. Badania urządzeń i instalacji elektrycznych / 41
4.1. Badania odbiorcze / 41
4.2. Oględziny instalacji elektrycznych / 42
4.3. Zakres pomiarów i prób instalacji elektrycznych / 45
4.4. Protokół z badań odbiorczych urządzeń i instalacji elektrycznych / 45
4.5. Badania odbiorcze instalacji piorunochronnych w budynku / 49
4.6. Badania odbiorcze urządzeń zasilających w energię elektryczną budynek lub obiekt budowlany / 54
4.7. Procedura pomiarów odbiorczych / 60
4.8. Badania eksploatacyjne okresowe instalacji i urządzeń elektrycznych / 63
4.9. Procedura pomiarów eksploatacyjnych / 68
4.10.  Zasada ochrony zastanej – pożarowej, przeciwporażeniowej np. zerowanie-uziemienie / 70

5. Opis stosowanych metod pomiarowych / 72
5.1. Pomiary ciągłości przewodów ochronnych (w tym głównych i dodatkowych połączeń wyrównawczych) / 72
5.2. Pomiar rezystancji izolacji urządzeń i instalacji elektrycznych / 77
5.3. Pomiar rezystancji/impedancji izolacji ścian i podłóg w pomieszczeniach budynków / 87
5.4. Pomiar impedancji pętli zwarciowej w układzie sieci TN / 94
5.5. Pomiar impedancji pętli zwarciowej w układzie sieci TT / 103
5.6. Pomiar impedancji pętli zwarciowej w układzie sieci IT / 107
5.7. Pomiar rezystancji uziemienia / 109
5.8. Pomiar prądu zadziałania i czasu wyłączenia urządzeń różnicowoprądowych RCD / 120
5.9. Pomiar napięć dotyku i napięć rażenia / 129
5.10. Pomiar wytrzymałości elektrycznej izolacji / 134
5.11. Próba napięciowa izolacji żył kabli w linii kablowej / 138
5.12. Pomiary oświetlenia / 141
5.13. Pomiary termowizyjne urządzeń i instalacji elektrycznych / 148
5.14. Pomiary uziemień odgromowych / 157
5.15. Pomiar rezystywności gruntu / 160
5.16. Sprawdzenie kolejności faz w obwodzie 3-fazowym / 161
5.17. Pomiar rezystancji izolacji uzwojeń transformatora / 162
5.18. Pomiary rezystancji izolacji w obwodach z zastosowaną ochroną za pomocą SELV, PELV lub separacji elektrycznej / 167
5.19. Pomiar spadku napięcia / 170

6. Odbiór urządzeń i instalacji elektrycznych w budynkach / 171
6.1. Warunki odbioru robót budowlanych niezbędnych do wykonania instalacji elektrycznych w budynku / 171
6.2. Warunki odbioru wykonanych instalacji elektrycznych / 171

7.  Bibliografia / 177
7.1. Ustawy / 177
7.2. Rozporządzenia / 177
7.3. Normy / 178
7.4. Literatura / 180

8. Pytania 181

ZAŁĄCZNIKI
Załącznik 1 / Zbiorczy protokół sprawdzenia instalacji elektrycznych / 184
Załącznik 2 Oględziny instalacji elektrycznych / 186
Załącznik 3 Zakres oględzin instalacji elektrycznych / 188
Załącznik 4 Odczytywanie charakterystyk czasowo-prądowych bezpieczników / 193
Załącznik 5 Charakterystyki czasowo-prądowe wyłączników nadprądowych / 195
Załącznik 6 Charakterystyki działania wyłączników różnicowoprądowych / 199
Załącznik 7 Wymagania odbiorcze dotyczące kabli i linii kablowych / 204
Załącznik 8 / Zalecane zakresy i okresy wykonywanych badań eksploatacyjnych instalacji i urządzeń elektrycznych o napięciu znamionowym do 1 kV w budynkach mieszkalnych użyteczności publicznej / 208
Załącznik 9 / Wymagane wartości rezystancji uziomów dla obiektów budowlanych z zainstalowaną ochroną odgromową
(podstawową, obostrzoną, specjalną) / 213
Załącznik 10 / Wymagane wartości rezystancji uziemień ochronnych dla obiektów budowlanych mających ochronę przeciwporażeniową / 215
Załącznik 11 / Wymagane wartości rezystancji uziemień roboczych dla umożliwienia prawidłowej pracy sieci i prawidłowego działania jej wyposażenia / 216
Załącznik 12 / Wymagane wartości rezystancji dotyczące uziemień urządzeń  telekomunikacji / 217
Załącznik 13 / Oświetlenie miejsc pracy – miejsca pracy we wnętrzach / 219
Załącznik 14 / Wybrane schematy, oznaczenia i skróty / 229

Informacje o bezpieczeństwie produktu Informacje o producencie