Architektura współczesna. Geneza i charakterystyka wiodących nurtów

Architektura współczesna. Geneza i charakterystyka wiodących nurtów

rok wydania: 2017
ilość stron: 396
ISBN: 978-83-7814-627-8
format: 21,0x27,0 cm

Opis
Książka jest próbą przedstawienia w sposób możliwie obiektywny genezy i charakterystyki wiodących nurtów architektury na tle przemian zachodzących w obecnym i poprzednim stuleciu. W interpretacji tych zmian posłużono się terminologią i pojęciami, zainicjowanymi przez niektórych architektów i teoretyków, które weszły na stałe do terminologii związanej z teorią architektury. W założeniu książka ma zawierać dwa tomy. W pracy naświetlono rozwój kilku nurtów architektury modernistycznej i postmodernistycznej oraz traktowanych odrębnie ekspresjonizmu, dekonstruktywizmu i nurtu foldingu. W odrębnej pracy znajdzie się m.in. omówienie pojęcia i rozwoju architektury organicznej, tzw. zielonej, ewolucyjnej i morfogenetycznej.

Spis treści
Wstęp/ 9
Droga ku nowoczesności / 10
Pojęcie nowoczesności / 10
Przemiany cywilizacyjne i społeczne w dobie Oświecenia / 11
Prekursorzy architektury modernizmu na przełomie XVIII i XIX wieku / 12
Postęp inżynierii wyzwaniem dla architektury / 15
Rozdźwięk między potencjałem inżynierii a tradycją akademicką / 25
Pojęcie kompozycji elementarnej / 26

MODERNIZM / 29
Definicja
Cechy charakterystyczne
Liderzy
Geneza i kontekst powstania kierunku / 31
Poszukiwanie nowego wyrazu w architekturze przełomu XIX i XX wieku / 33
Europa / 33
Stany Zjednoczone – Louis Henry Sullivan i Frank Lloyd Wright / 38
Awangarda architektury w Rosji. Konstruktywizm (1914–1932) / 45
Formowanie modernizmu w latach 1911–1932 / 50
Integracja sztuki, architektury i rzemiosła z produkcją przemysłową. Niemcy i szkoła
Bauhausu / 52
Osiągnięcia Bauhausu / 53
Liderzy ruchu modernistycznego związanego z Bauhausem / 59
Walter Gropius
Ludwig Mies van der Rohe
Nowa koncepcja formy i przestrzeni w architekturze / 61
Holandia i nurt De Stijl / 61
Styl międzynarodowy / 65
Francja i dokonania Le Corbusiera / 66
Wizje miasta współczesnego Le Corbusiera / 70
Międzynarodowe Kongresy Architektury Nowoczesnej CIAM / 72
Narodziny polskiego modernizmu / 73
Modernizm po II wojnie światowej / 79
Wiodący architekci / 79
Konstrukcyjne nowatorstwo Miesa van der Rohe / 80
Brutalizm / 83
Poszukiwanie większej ekspresji formy i konstrukcji w modernizmie lat 60. i 70 / 91
Mobilność, powtarzalność i technologie prefabrykowane / 103
Projektowanie urbanistyczne i masowe mieszkalnictwo / 104
Strukturalizm i architektura społecznego uczestnictwa / 105
Megastruktury miast przyszłości / 114
Polska architektura modernistyczna w latach 1945–1975 / 119
Mieszkalnictwo / 119
Architektura społecznej partycypacji / 121
Architektura użyteczności publicznej / 123
Krytyka modernizmu w latach 60. XX wieku / 131

POSTMODERNIZM / 133
Definicja
Cechy charakterystyczne
Liderzy
Geneza i kontekst zewnętrzny kierunku / 136
Kontekst kulturowy / 136
Podstawy ideowe postmodernizmu / 136
Podstawy teoretyczne architektury postmodernistycznej / 137
Architektura postmodernistyczna / 139
Historyzujące nurty postmodernizmu / 148
Postmodernizm w Polsce / 159
Cechy architektury postmodernistycznej / 164
Nowy urbanizm / 165
Potrzeba humanizacji środowiska w wizjach osiedli nowych urbanistów / 167
Przywrócenie kontroli nad spontanicznym rozprzestrzenianiem się miast / 168
Podsumowanie i perspektywy / 169
Dokonania postmodernizmu / 169
Dyskurs modernizm versus postmodernizm / 169

ARCHITEKTURA HIGH-TECH / 171
Definicja
Cechy charakterystyczne
Liderzy
Geneza – fascynacje ery industrialnej i futurystyczne wizje / 173
Architektura high-tech / 177
Sztandarowy obiekt – Centrum Pompidou / 177
Społeczna otwartość / 185
Zmienność i mobilność / 192
Czy wysoka technologia? / 193
Eko-tech  / 196

EKSPRESJONIZM I ARCHITEKTURA GEOMORFICZNA / 197
Ekspresjonizm w sztuce / 198
Definicja
Cechy charakterystyczne
Ważne wydarzenia
Liderzy
Ekspresjonizm w architekturze / 199
Cechy charakterystyczne
Liderzy
Uwarunkowania kulturowe i techniczne powstania kierunku / 201
Polityczny i społeczny kontekst narodzin ekspresjonizmu / 201
Ekspresja technologii zastosowania szkła / 203
Różne oblicza architektury ekspresjonistycznej / 207
Erich Mendelson i Wieża Einsteina / 207
Ekspresjonizm szkoły amsterdamskiej w Holandii / 210
Okultyzm i architektura Rudolfa Steinera / 216
Architektura ekspresjonistyczna na dzisiejszym terytorium Polski / 219
Neoekspresjonistyczna architektura po II wojnie światowej / 225
Tendencje ekspresjonistyczne XXI wieku / 235

DEKONSTRUKCJA (DEKONSTRUKTYWIZM) W ARCHITEKTURZE / 243
Definicja
Cechy charakterystyczne
Ważne wydarzenia
Liderzy
Geneza i kontekst powstania ruchu dekonstrukcji / 246
Założenia teoretyczne / 246
Narodziny z destrukcji / 247
Pierwsze prace / 249
James Wines / 249
Gordon Matta-Clark / 251
Frank Gehry / 252
Peter Eisenman / 264
Rozwój dekonstrukcji po 1982 roku / 267
„Kaprysy” Bernarda Tschumie’go / 267
Wpływ konstruktywizmu i futuryzmu / 271
Architektura Coop Himmelb(l)au / 272
Günter Behnisch / 279
Twórczość Rema Koolhaasa / 279
Architektura Zahy Hadid / 285
Projekty Daniela Libeskinda / 290
Otwarcie nowych możliwości / 298

SKŁADANIE (FOLDING) W ARCHITEKTURZE / 299
Definicja
Liderzy
Od rozproszenia do ciągłości / 301
Teoria architektury foldingu / 304
Komputacyjne projektowanie i prefabrykacja / 313
„Składana” architektura typu origami / 315

NOWY MODERNIZM / 317

MINIMALIZM / 325
Definicja
Cechy charakterystyczne
Liderzy
Geneza idei twórczego samoograniczenia / 328
Puryzm / 328
„Less is more” Miesa van der Rohe / 329
Minimalizm przełomu XX i XXI wieku / 338
Harmonia jedności w niepodzielnej całości / 339
Tadao Ando / 339
Takashi Yamaguchi / 347
Álvaro Joaquim de Melo Siza Vieira / 349
Eduardo Souto de Moura / 349
Herzog&de Meuron / 349
Shigeru Ban / 353
John Pawson / 355
Peter Zumthor / 360
SANAA / 365

Podsumowanie / 375
Bibliografia / 377
Indeks nazwisk / 383
Indeks rzeczowy / 387
Źródła ilustracji / 394