Reakcja przeniesienia wodoru. „Zielona” metoda syntezy alkoholi i aldehydów

Reakcja przeniesienia wodoru. „Zielona” metoda syntezy alkoholi i aldehydów

rok wydania: 2020
ISBN: 978-83-8156-046-7
ilość stron: 168
oprawa: miękka

Opis
Prezentowana monografia zawiera opis wyników badań reakcji katalitycznego przeniesienia wodoru i jej wykorzystania do syntezy alkoholi, przeprowadzonych przez autora w latach 1982–2019. Badania te miały na celu poznanie możliwości tej reakcji i zakresu jej stosowalności, a znaczna ich część wyników nie była jeszcze opublikowana.

Zakres prezentowanych badań dotyczył m.in.: reaktywności wybranych grup ketonów w reakcji przeniesienia wodoru od alkoholi jako donorów w obecności jednego katalizatora – tlenku magnezu; powiązania reaktywności tych związków z budową ich cząsteczek i warunkami reakcji, wynikających ze sposobu jej prowadzenia; określenia wpływu budowy donora wodoru i warunków reakcji na przebieg redukcji wytypowanego akceptora wodoru; weryfikacji postulowanych w literaturze źródeł aktywności tlenku magnezu w reakcji przeniesienia wodoru oraz niektórych obszarów badawczych ściśle związanych z reakcją przeniesienia wodoru od alkoholi do związków karbonylowych.

Działania badawcze autora dotyczące syntezy alkoholi II-rzędowych (głównie), jak i I-rzędowych oraz w niewielkim stopniu aldehydów, miały na celu określenie zakresu stosowalności reakcji katalitycznego przeniesienia wodoru jako potencjalnej, alternatywnej metody w syntezie alkoholi ze związków karbonylowych jako substratów. O przydatności zaprezentowanej metody syntezy decyduje m.in.: uzyskiwana wartość wydajności produktu, szeroko rozumiana selektywność reakcji, dostępność substratów i katalizatora, warunki syntezy, jej koszt i czasochłonność oraz bezpieczeństwo w trakcie jej realizacji. Zaproponowana metoda redukcji grupy karbonylowej w reakcji przeniesienia wodoru pozostaje w zgodzie ze współczesnym poglądem na technologię chemiczną i minimalizację jej oddziaływania na środowisko naturalne, dlatego autor zdecydował o umieszczeniu w tytule monografii przymiotnika zielony jako cechy metody.

Spis treści
Wykaz stosowanych symboli, skrótów i akronimów / 7
Słowo od autora / 9
I. Reakcja katalitycznego przeniesienia wodoru / 15
I.1. Rys historyczny reakcji katalitycznego przeniesienia wodoru. Przegląd literaturowy / 15
I.2. Komentarz do części doświadczalnej / 39
I.3. Redukcja alifatycznych i aromatycznych aldehydów w reakcji przeniesienia wodoru / 43
I.4. Przeniesienie wodoru od alkoholi do alifatycznych ketonów / 48
I.5. Redukcja grupy karbonylowej ketoestrów w reakcji przeniesienia wodoru / 55
I.6. Synteza aldehydów z alkoholi w reakcji przeniesienia wodoru / 65
I.7. Synteza alkoholi z pochodnych oksiranu / 67
I.8. Przeniesienie wodoru od alkoholi do cykloalkanonów / 69
I.8.1. Redukcja alkoholami niepodstawionych cykloalkanonów w fazie gazowej / 69
I.8.2. Redukcja alkoholami niepodstawionych cykloalkanonów w fazie ciekłej / 71
I.8.3. Przeniesienie wodoru od alkoholi do podstawionych cykloheksanonów i ketonów policyklicznych. Diastereoselektywność reakcji / 78
I.9. Przeniesienie wodoru od alkoholi do 1-arylo-1-alkanonów / 90
I.9.1. Przeniesienie wodoru do 1-fenylo-1-alkanonów w fazie gazowej / 90
I.9.2. Przeniesienie wodoru do 1-fenylo-1-alkanonów w fazie ciekłej / 100
I.9.3. Wpływ budowy donora wodoru i warunków reakcji na przebieg reakcji prze-niesienia wodoru do 1-fenylo-1-alkanonów w fazie ciekłej / 103
I.9.4. Wpływ budowy 1-fenylo-1-alkanonów na ich reaktywność w reakcji przenie-sienia wodoru w fazie ciekłej i gazowej / 106
I.9.5. Przeniesienie wodoru do x-naftylo-1-etanonów (x = 1, 2) w fazie ciekłej i gazowej / 109
I.10. Przeniesienie wodoru do pochodnych diacylobenzenów w fazie ciekłej / 113
I.11. Redukcja formylowych i acetylowych pochodnych furanu i tiofenu w reakcji przenie-sienia wodoru / 117
I.12. Przeniesienie wodoru od alkoholi do difenylometanonów w fazie ciekłej i gazowej / 120
I.13. Przeniesienie wodoru od alkoholi do α,β-nienasyconych związków karbonylowych / 125
I.13.1. Przeniesienie wodoru od alkoholi do α,β-nienasyconych związków karbonylo-wych w fazie ciekłej / 128
I.13.2. Termodynamiczny opis reakcji przeniesienia wodoru od alkoholi do α,β-nie- nasyconych związków karbonylowych oraz reakcji pokrewnych prowadzonych w fazie gazowej /129
I.13.3. Przeniesienie wodoru w fazie gazowej od alkoholi do akroleiny w obecności tlenku magnezu jako katalizatora / 137
I.13.4. Budowa α,β-nienasyconych związków karbonylowych a reaktywność donorów wodoru w reakcji przeniesienia wodoru w fazie gazowej / 141
I.13.5. Przeniesienie wodoru w fazie gazowej od alkoholi do akroleiny w obecności modyfi kowanego tlenku magnezu jako katalizatora / 149
II. Podsumowanie / 162
III. Literatura / 165